Doğal ve tarihi güzelliklerinin yanı sıra 4000 yıllık yazılı tarihiyle Anadolu coğrafyasının en önemli şehirlerinden biri hâline gelen Sivas, kültürel manada da oldukça zengindir. Yemeklerinden yöresel türkülerine, halk oyunlarından geleneksel el sanatlarına kadar pek çok alanda bu zenginliğini gösteren şehir, farklı illerle olan etkileşimini birer kazanıma çevirmiştir.
Yakın tarihlerde gerçekleşen savaşlar neticesinde aldığı göçleri de lehine kullanan Sivas, bu sayede geçmişten bugüne uzanan kültürel mirasa yeni değerler eklemiştir. Anadolu turuna çıkmak istiyorsanız ve doğanın tarihle iç içe geçtiği şehirleri görmek arzusundaysanız Sivas’ı da gidilecek iller arasına eklemelisiniz. Sivas’ta neler yapabileceğinizi, neler yiyebileceğiniz, bu şehirden neler alabileceğinizi ve daha fazlasını öğrenmek için sizin için hazırladığımız şehir rehberine göz atabilirsiniz.
Tarihçe
Sivas’ın 7000 yılı geçen tarihi, Yıldızeli ilçesine bağlı Argaz Höyük ve çevresinde Kalkolitik Çağ ve Tunç Devri’ne ait buluntuların elde edilmesi neticesinde kanıtlanmıştır. M.Ö 2000 yılı başlarında Hititlerle başlayan Sivas yazılı tarihi sayesinde Hititler’in Tatlıcak Köyü ve Uzuntepe Köyü’nde bulunan höyüklerde, Divriği Maltepe Köyü’ndeki höyüklerde ve Gürün Suğul Vadisi’nde yerleştiği tespit edilmiştir. Bu alanlardaki Hititçe yazılar, günümüzde de rahatlıkla gözlemlenebilmektedir. Anadolu’ya Balkanlar üzerinden gelen ve Hititler’i ortadan kaldırarak Sivas’ta egemen konuma geçen Frigler, Hitit yerleşim alanlarının üst kısımlarını yerleşim alanı olarak seçmişlerdir. Perslerin Anadolu egemenliği sonrasında şehir devletlerin peyderpey Roma İmparatorluğu’na bağlanmasıyla bugünkü şehir merkezi iskan edilmiştir. İskan sonrasında şehrin adı kaynaklarda Sebasteia olarak geçmektedir; lakin Hititler döneminde de şehrin isminin Sibasip olduğu yönünde de çeşitli tezler bulunmaktadır. Roma İmparatorluğu’na bağlandıktan sonra 395 yılında Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’nda kalan Sivas, 1071 Malazgirt Zaferi sonrasında Türk egemenliği altına girmiştir. Selçuklu İmparatorluğu hâkimiyetinde kısa bir süre kalan şehirde 1075 yılında Danişmend Beyliği kurulmuş olsa da bu beylikte yaşanan taht kavgalarından sonra 1. Mesud liderliğindeki Anadolu Selçukluları, 1152 yılında Sivas’ı gele geçirmiştir. Selçukluların Sivas’ı başkent ilan etmelerinden sonra giderek gelişen şehirde 1217 yılında Şifaiye Medresesi yaptırılmış; dönemin ilim adamları bu ilde toplanarak Sivas’ın ilim merkezi olması sağlanmıştır. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde en önemli eyaletlerden biri olarak belirtilen Sivas, Osmanlı İmparatorluğu döneminde eyalet merkezi yapılmış, buraya birçok sancak bağlanmıştır. Milli Mücadele’nin başlangıç noktalarından biri olması nedeniyle de öne çıkan şehir, önemini her daim koruyan bir şehir olmayı başarmıştır.
Gezilecek Yerler
Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası
Köklü tarihe sahip olan ve farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan Sivas, gezerken hayran kalacağınız çok sayıda tarihi yapıya sahiptir. 1985 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde kendine yer bulan ve sanat tarihçilerinin “Divriği Mucizesi” olarak nitelendirdikleri Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası, gezinizdeki ilk durak noktanız olabilir. Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlı Mengücek Beyliği döneminde inşa edilen eserler; cami, darüşşifa ve türbeden oluşmaktadır. Taş işçiliğinin en nadide örneklerine ev sahipliği yapan eserleri, Sivas geziniz sırasında mutlaka ziyaret etmelisiniz.
Çifte Minareli Medrese
Zaman içerisinde çeşitli nedenlerle belirli bölümleri yıkılan ancak bu hâliyle bile görenleri kendine hayran bırakan Çifte Minareli Medrese, Anadolu Selçuklu Devleti’nin en önemli eserlerinden biridir. Motiflerin kendine has yapıları ve güneşin açılarına göre motiflerin üzerinde oluşan gölgeler, tam bir görsel şölen niteliğindedir.
Buruciye Medresesi
Dört eyvanlı yapısı ve ortası açık kalacak mimarisiyle dikkat çeken bir diğer eser, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde inşa edilen Buruciye Medresesi’dir. Selçuklu veziri Hibetullah Burucerdi’nin oğlu Muzaffer tarafından 1271 yılında yaptırılan eser, ihtişamını günümüzde de koruyor.
Sivas Kongre Binası Atatürk ve Etnografya Müzesi: Sivas’a geldikten sonra Milli Mücadele Dönemi’ne tanıklık eden eserleri görmek isteyenler, Sivas Kongre Binası Atatürk ve Etnografya Müzesi’ni ziyaret edebilirler. 1892 yılında inşa edilen eser, şehirle ilgili yöresel eşyaların yanı sıra Osmanlı dönemine dair çeşitli koleksiyonları da barındırmaktadır. Ayrıca Divriği Ulu Cami’ye ait olan ahşap eserler de burada sergilenmektedir.
Doğal Güzellikleri
Sızır Çağlayanı
Doğanın farklı iklimlerini bahşetmesiyle zenginleşen Sivas’ta birbirinden güzel doğal güzellikler bulunmaktadır. Uzun bir Sivas yolculuğundan sonra biraz soluklanmak istediğinizde size kucak açan Sızır Çağlayanı, Göksü Çayı üzerinde yer almaktadır. Unutulmaz fotoğraf kareleri yakalayabileceğiniz bu alan, görsel açıdan tatmin edici olduğu kadar dingin bir ruh hâline kavuşmayı arzu edenler için de huzurlu bir mekandır.
Eğriçimen Yaylası
Dağ turizmi, avcılık ya da balıkçılıkla ilgiliyseniz Koyulhisar’a 20 kilometre mesafede bulunan Eğriçimen Yaylası’na uğrayabilirsiniz. Görsel zenginliğinin yanında, sayısız aktiviteye ev sahipliği yapmasıyla da yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı olan yayla, Sivas’ın doğal güzelliklerinden biridir.
Sıcak Çermik
Sivas’ı ziyaretinizin amaçlarından biri de daha sağlıklı bir hâle gelmekse Sivas-Ankara yolu üzerinde bulunan ve merkeze 31 kilometre uzaklıkta yer alan Sıcak Çermik’e mutlaka uğrayın. Yoğun miktarda mineral bulunan kaplıca; metabolizma bozukluklarından sinir sistemi rahatsızlıklarına, romatizmadan cilt rahatsızlıklarına kadar pek çok sorunun tedavisine yardımcı olabilir. Konaklamak için de müsait yapıdaki kaplıcaya gittiğinizde otellerde konaklayabilirsiniz.
Kangal Balıklı Çermik
Sivas’ın Kangal ilçesinde bulunan ve ilçe merkezine 13, Sivas merkeze ise 96 kilometre uzaklıktaki Kangal Balıklı Çermik, bir diğer kaplıcadır. Sağlık Bakanlığı tarafından 2003 yılında sağlık tesisi olarak tescil edilen kaplıcada suyun kimyasal özelliği ve kaplıca suyunda yaşayan balıklar, özellikle sedef hastalığının tedavisinde önemli rol oynamaktadır. Bu özelliğiyle dünya çapında bilinirlik kazanan kaplıcada tedavi süresince herhangi bir ilaç kullanılmaz.
Kültür & Sanat
“Karga gül dalına konsa, gülün kadrini ne bilir? Kendi kadrini bilmeyen, elin kadrini ne bilir?” dizlerine hayat veren Pir Sultan Abdal başta olmak üzere sayısız şair, yazar ve müzisyenin yetiştiği Sivas, kültür sanat faaliyetlerinin halka indiği ve bizzat halk tarafından da icra edildiği bir şehirdir. Ünlü halk ozanı Aşık Veysel’in de memleketi olan şehir, yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın dört bir yanında bilinen ve tanınan sanatçılarıyla ülkemizin en önemli sanat merkezlerinden biri olarak değerlendirilebilir.
Birçok halk ozanının yetiştiği Sivas’ta, nesilden nesile aktarılan sayısız halk türküsü ve deyiş de ortaya çıkmıştır. “Yeşil Ördek Gibi Daldım Göllere” “Uzun İnce Bir Yoldayım” “Ötme Bülbül Ötme” “Çeke Çeke” “Bin Cefalar Etsen Almam Üstüme” ve daha nice türküye ilham kaynağı olan Sivas, bu türkülerin eksiksiz olarak icra edilebilmesini sağlayan bağlamaların da imal edildiği şehirdir. Geçmiş yıllarda yaşanan savaşların ve göçlerin sonucunda şehre gelen çok sayıda insanın kültür-sanat açısından Sivas’ı zenginleştirdikleri uzman kişilerce dillendirilmektedir. Özellikle Osmanlı döneminde yapılan savaşlar, türkülerin karakteristik niteliklerinin şekillenmesine büyük katkı sağlamıştır.
Sivas’a uğradığınızda bağlama konusunda uzmanlığını sergileyen nice sanatçıyı izleyebileceğiniz konserlere ve canlı müzik mekanlarına uğrayabilir; yerel müzisyenlerin türkülere kattıkları farklı yorumları keyifle takip edebilirsiniz. Ayrıca, Sivas’ın merkezinde ve çeşitli ilçelerinde belirli dönemlerde gerçekleştirilen müzik festivallerine de katılarak kültür ve sanatla iç içe olabilirsiniz.
Sivas Mutfağı
Sivas, her zaman yemekleriyle ön plana çıkmasa da unutulmaz lezzetlere sahip çok sayıda yemek ve tatlı ile ziyaretçilerinin yaşadıkları şehirlere mutlu bir şekilde dönmelerini sağlamaktadır. Sivas’ta yetişen madımak otundan yapılan ve ıspanak yemeği gibi pişirilen madımak, adını türkülere bile verecek kadar lezzetlidir. Uğradığınız lokantada yemeğin sulu versiyonu olan madımak çorbası’na denk gelirseniz onu da tatmayı unutmayın.
Köfte ile aranız pek fazla yoksa ve et yemeklerinden genellikle hoşlanmıyorsanız Sivas köftesi, bu tür yemeklere karşı olan düşüncelerinizi tamamen değiştirebilir. Şehrin en verimli otlaklarında yetişen hayvanlardan elde edilen etin az oranda baharatla harmanlanmasıyla yapılan köfte, şimdiye dek yediğiniz köftelerden hayli farklı bir lezzettedir. Taze pide ekmeği ile servis edilen Sivas Köftesi, sonraki zamanlarda Sivas’ı ziyaret sebeplerinizden biri hâline gelebilir.
Etli pilav söz konusu olduğunda Sivas’a özgü Divriği Pilavı’nı ayrı bir yerde tutmak gerekir. Klasik etli pirinç pilavlarından farklı olarak nohut, soğan, kuş üzümü ve tereyağı karışımına eklenen haşlanmış kuşbaşı etle harmanlanan pilav, zahmetli yapılışına rağmen son derece keyifli Sivas yemekleri arasında yer almaktadır.
Sivas geziniz boyunca midenizin de mutlu olmasını istiyorsanız ayran çorbası, cılbır, hıngel, Sivas kebabı, mirik köfte ve kelle tatlısı gibi lezzetleri de tatmayı ihmal etmeyin. Sivas’ın kendine özgü yemeklerinin en büyük özelliği, bu şehirde üretilen et, sebze ve baharatlarla yapılıyor olmalarıdır.
Nevizade Kahvaltı: Sivas gezinizin enerjik bir şekilde başlamasını istiyor ve birbirinden lezzetli kahvaltılıklarla karnınızı doyurmayı arzu ediyorsanız, Nevizade Kahvaltı sizin için güzel bir alternatif olabilir. Nezih ve ferah yapısıyla memnuniyet yaratan mekan, Sivas’taki uğrak yerlerinizden biri haline gelebilir.
3N Sofra Kebap ve Lahmacun Salonu: Meşhur Sivas Köftesi ve daha pek çok lezzeti öğle ve akşam yemeği olarak tatmak için tercih edebileceğiniz mekan, Sivas lezzetlerinin yanı sıra diğer illere ait yemeklerin tadılabilmesi için de fırsat sunmakta.
Aşçıbaşı: Birbirinden güzel yemekleri ve tadına doyum olmayan tatlıların yapıldığı Aşçıbaşı, Sivas ziyaretlerinizde sıklıkla ziyaret ettiğiniz mekanlar arasına girebilir.
Alışveriş
Hem Sivas sakinlerinin hem de Sivas’ı ziyaret eden turistlerin gereksinimlerini karşılayabilecekleri çok sayıda alışveriş merkezine sahip olan Sivas’ta PrimMall SivasPark AVM ve Mükaş AVM büyük şehirlerdeki AVM deneyimini yaşayabilmenize imkan tanıyor. Ayrıca kısa mesafelerde bulunan süpermarketler sayesinde yiyecek ve içecek ihtiyaçlarınızı pratik bir şekilde karşılayabilirsiniz.
Sivas’a gelmişken hatıra eşyaları almak niyetindeyseniz bavulunuzda genişçe bir yer ayırmanızı tavsiye ederiz. İkinci Mahmud döneminden bu yana Sivas’la özdeşleşen Sivas bıçağı modelleri, edinebileceğiniz hediyelik eşyalardan biridir. Germişek ve Karamuk olarak adlandırılan ağaçlardan üretilen ağızlık ve kalemler de bu şehre özgü ürünlerdendir. Geleneksel gümüş işçiliği konusunda ortaya koydukları benzersiz eşyalarla kendilerini kanıtlayan Sivaslı zanaatkarların maharetli ellerinden çıkan gümüşleri, yalnızca hediyelik olarak değil; evinizde kullanabileceğiniz eşyalar olarak da değerlendirebilirsiniz. Yüksek ilmek sayısı ve iç boyamalarındaki farklı yapı ile benzerlerinden hemen ayrılan Sivas halıları, geleneksel motiflerin ölümsüzleşmesini mümkün kılmaktadır.
Dekoratif bir obje olarak değerlendirilebileceği gibi günlük kişisel bakımınızda da yardımcınız olabilecek kemik tarak çeşitleri, Sivas’a özgü ürünler arasındadır. Sivas türkülerinin tınıları kulaklarınızdan silinmediyse ve bu şehri bağlama ile anımsamak istiyorsanız bağlama ustalarının yaptığı bağlamaları alabilirsiniz. Dilerseniz minyatür boyutlardaki bağlamaları da her an yanınızda taşıyabilirsiniz. Üzerlerindeki detaylarla gerçek bağlamadan neredeyse farksız olan bu ürünler, sevdiklerinize Sivas hatırası olarak verebileceğiniz en anlamlı hediyeler arasındadır. Bunların haricinde kendinize ve sevdiklerinize Sivas katmeri alabilir; öğünlerin daha lezzetli hâle gelmesini sağlayabilirsiniz.
Özel Günler ve Festivaller
Anadolu’da faaliyet gösteren medeniyetlerin önemli bir merkezi olmasıyla kültürel ve sanatsal açıdan çeşitlilik gösteren Sivas, yöreye özgü festival ve kutlamalara sahiptir.
“Pir Sultan Abdal Şenlikleri”, Yıldızeli ilçesinin Banaz köyünde, Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Kültür ve Eğitim Vakfı tarafından organizasyonuyla haziranın son haftası ile temmuz ayının ilk haftası arasında gerçekleştirilmektedir. Sivas’a yaz aylarında gelenlerin rahatlıkla katılabilecekleri festival, çok sayıda yerli ve yabancı konuğu ağırlamaktadır.
“Sivas Kitap Günleri” Sivas Valiliği koordinesi ve İl Özel İdaresi bünyesinde, ağustos ayının son haftası ile eylül ayının ilk haftası arasında düzenlenmektedir. 4 Eylül Sivas Kongresi ve Sanat Etkinlikleri dahilinde gerçekleştirilen festival, her yıl çok sayıda yayın evinin katılımı ve Sivas halkının yoğun ilgisiyle tamamlanmaktadır. Etkinlik kapsamında sayısız yazar, şair, dizi ve film oyuncuları da kente gelerek halkla sıcak bir birliktelik sağlamaktadırlar.
“Aşık Veysel Kültür ve Sanat Festivali” Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde, Sivas Valiliği, Şarkışla Belediye Başkanlığı ve Şarkışla Kaymakamlığı tarafından ortaklaşa şekilde yapılmaktadır. Temmuz ayının sonunda düzenlenen festival yalnızca Sivas’ın değil; bütün Türkiye’nin en büyük değerlerinden biri olan Aşık Veysel’i anmak için gerçekleştirilmektedir. Sivas halkının ve turistlerin coşkulu katılımıyla daha da anlamlanan festival, unutulmaz anların yaşanmasına ortam hazırlamaktadır.
“Sivas Kongresi Yıldönümü Etkinlikleri” Sivas Valiliği tarafından organize edilmekte olup her yıl 4 Eylül’de düzenlenmektedir. Günün anlam ve önemine dair konuşmaların yanı sıra Atatürk’ün Sivas’a gelişi de temsili olarak canlandırılmaktadır. Yerel halk ve tarihe meraklı turistlerin ilgi ve heyecanla takip ettikleri etkinlik, nostaljik ve duygulu anların yaşanmasını sağlamaktadır. Sivas’ın, Cumhuriyet açısından öneminin kavranması açısından çocuklar ve gençler için de yararlı olan bu etkinlik, tarih bilincinin gelecek nesillere aktarılması açısından da önem taşımaktadır.
Konaklama
Sivas’ın hem merkezinde hem de ziyaret edeceğiniz ilçe ve kaplıca alanlarında çok sayıda konaklama seçeneği mevcut. Şehir merkezinde kalarak günübirlik gezilerle şehri tanımayı arzu ediyorsanız, Eretna Hotel & Spa, Sivas Büyük Hotel, Paşabey Hotel, Buruciye Hotel ve Revag Palace’ı rahatlıkla tercih edebilirsiniz. Eğer doğal güzellikler bölümünde bahsedilen kaplıcalara uğramayı düşünüyorsanız, bu alanlarda bulunan otel ve pansiyonları değerlendirebilir, dilerseniz öğretmenevinde de kalabilirsiniz. Zengin olanaklarıyla dikkat çeken Sivas Termal Yaşam Merkezi, en konforlu şekilde sağlığınıza kavuşmanıza yardımcı olabilir.
Sivas’ın ilçelerini detaylı olarak gezmek istiyorsanız, Divriği ilçesinde hizmet veren Güllüoğlu Otel’i ve Divriği Otel’i değerlendirebilirsiniz. Tarihi merkezlere ulaşım kolaylıkları ve genel imkanlarıyla öne çıkan oteller, Sivas’ı daha yakından gezebilmeniz adına iyi bir fırsat olabilirler. Farklı bütçelere ve koşullara göre şekillenen otellerin konumları, Sivas’ı ziyaret amacınıza ve Sivas’ın hangi bölgelerini görmek istediğinize göre değişiklik gösterecektir. Tatilinizin daha keyifli ve unutulmaz olmasını sağlayan oteller; Wi-Fi, kuru temizleme, toplantı salonu, restoran gibi hizmetleriyle tüm beklentilerinizi karşılamaya adaydır.
Seyahatiniz süresince doğayla baş başa kalmak istiyorsanız, Cumhuriyet Üniversitesi Doğa Sporları Topluluğu ve diğer doğa sporları kulüplerinden kamp alanı için destek alabilir, son zamanlarda kamp ve karavancılık yapılan Kardeşler Hatıra Ormanı’nı inceleyebilirsiniz. Kamp konusunda beklentilerinizin karşılanamadığı anda, bu ormanın şehir merkezine olan yakınlığı sayesinde şehir merkezindeki otellere kısa sürede dönüş gerçekleştirebilirsiniz.
Yapmadan Dönmeyin
- UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine dahil olan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası.
- 700 yılı aşkın süredir ihtişamından bir şey kaybetmeyen Buruciye Medresesi.
- Mimarisi ve motifleriyle göz kamaştıran Çifte Minareli Medrese.
- Birçok rahatsızlığın tedavisinde etkili olan Balıklı Çermik.
- Muhteşem görünümüyle unutamayacağınız Sızır Çağlayanı.
