1.096.397 nüfuslu Van, Türkiye’nin en kalabalık 9. şehri ve yüzölçümü bakımından da en büyük 6. şehridir. Şehir Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alıp; aynı zamanda bulunduğu bölgenin de en büyük şehridir. Bölgenin volkanik dağlarının alçak kısmında kalan Van Gölü’ne 5 km mesafede kurulu olan şehrin sınırlarını aynı zamanda bu dağlar çizmektedir. Şehrin isminin nerden geldiği tam olarak bilinmemekle birlikte bu konuda birçok rivayet vardır. En bilineni ise; Van Kalesi’nde bulunan Vank adlı bir mabedin şehre ismi verdiği düşünülmektedir.
Tarihi M.Ö. 7000 yıllarına kadar uzanan Van, Urartulardan kalma bir şehirdir. O dönemde “Tuşpa” ismi ile Urartulara başkentlik yapmıştır. Şehirde yapılan kazılarda Kalkolitik, Bronz ve Demir Devrine ait birçok kalıntıya rastlanmıştır. Bunun yanı sıra Persler, Hititler, Selçuklular gibi birçok uygarlığa da ev sahipliği yapmıştır. Şehri ilk kuran ise Asur Kraliçesi Semiramis’tir.
Van, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde kuzeyde Ağrı, güneyde Hakkari ili ile komşudur. Van Gölü’nü çevreleyen dağlar şehrin sınırlarını oluşturmaktadır.
Van, sert karasal bir iklime sahiptir bu yüzden özellikle ilkbahar döneminde fazla yağış görülür, Kış aylarında kar fazla görülse de bölgedeki diğer illere göre daha yumuşak geçmektedir.Yaz ayları sıcak olsa da Van Gölü etkisi ile bu dönem boyunca serinlik hâkim olur. Coğrafi yapısının doğa aktivitelerine elverişli olmasından dolayı kayak severler için kışın gitmek uygun olabilir. Turistik olarak en uygun dönem yaz dönemidir.
Gezilecek Yerler
Van gezilecek yerler, köklü ve zengin bir tarihe sahip olan kentin coğrafi yapısının avantajı ile bir çok aktivite yapılabilmekte olduğundan, Doğu Anadolu Bölgesi’nde en çok turist alan şehirlerin başında gelmektedir. “Kaleler Şehri” olarak bilinmesinden de anlaşılacağı gibi birçok kaleye, antik bölgelere, tarihi köprülere ev sahipliği yapmaktadır.
Van gezilecek yerlerin yanı sıra şehir yöresel Van kahvaltısı, Van kedisi ve Van Gölü ile de ismini duyurmuştur.
Van Kalesi
Urartular kralı I. Sardur tarafından kurulan kale şehir merkezine 5 km. uzaklıkta yer alıp tarihi M.Ö. 830’lu yıllara dayanmaktadır.Van’da gezilecek yerler arasında en popüler yerlerden biri olan Kalenin yapımı çok eski tarihlere kadar uzansa da büyük bir kısmı günümüze kadar korunarak kalmayı başarmıştır. Kalede üç farklı yazıt bulunmaktadır ve yazıtlar batı-doğu duvarlarında yer alır. Kalenin kuzey kısmında mezar odaları, taş odalar, güney kısmında “Şeytan Merdivenleri” olarak adlandırılan kaya basamakları yer alır.
Van Kalesiönünde bulundan Van Evi’de kaleye gelenlerin uğrak noktalarındandır. Dinlenmek amacı ile de kalenin yine önünde bulunan çay bahçelerine gidilebilir.
Van Gölü ve Akdamar Adası
Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü, etrafında yüksek volkanik dağlar ile çevrelenmiştir. Bu dağlar aynı zamanda Van’ın sınırlarını da belirlemektedir. Van Gölü sodalı olmasından dolayı belli dönemler göl kenarında soda birikintileri olmaktadır ve bu da Van’da soda üretim alanı oluşturmaktadır. Aynı zamanda kapalı havza özelliği taşıyan göl pek çok dere suyundan beslendiği için yıl içinde su seviyesi alçalıp azalmaktadır. Çevrelendiği volkanik dağlarda kışın oluşan karların erimesi de gölün seviyesini değiştirmektedir. Gölün etkisi ile şehir sert bir iklime sahip olsa da yaz dönemi kurak geçmemektedir.
Van Gölü kenarında uzun bir sahil şeridi yer almaktadır. Özellikle yazın gidenler için Van Kalesi manzarası ile de uzun yürüyüşler için oldukça ideal bir bölgedir. Göl başlıca dört adaya ev sahipliği yapmaktadır. Akdamar Adası bunlardan en önemlisidır. Diğerleri; Çarpanak, Adır, Kuş Adaları’dır. Van Gölü üzerinden turistlerin uğrak noktası olan Tatvan’a feribotlar ile ulaşım sağlanmaktadır.
Akdamar Adası özellikle yazın Van’a gidilirse mutlaka uğranması gereken bir noktadır. Adanın gerek tarihi dokusu gerekse doğal güzellikleri görülmeye değerdir. Adadaki en önemli yapı Akdamar Kilisesidir.
Peri Bacaları
Van’da gezilmesi gereken yerler arasında en ilginç yerlerden birisi peri bacalarıdır. Kapadokya’daki peri bacaları ile benzer olan bu yapılar Van’ın Başkale ilçesinde yer almaktadır.
Hoşap Kalesi
Hoşap Kalesi Van’a 60 km. uzaklıkta, sarp yamaç üzerine kurulmuştur. Orta Çağ’dan günümüze kadar gelmiş olan kalenin çoğu kalıntıları Osmanlı Dönemi’ne aittir. Kale içerisinde medrese, zindan, hamam cami yer alır. Dış kale ve iç kale olarak iki kısımdan oluşur ve dış kale tarafında bir de gözetleme kulesi yer almaktadır. Aynı ismi aldığı Hoşap Çayı üzerinde kurulu kalenin kitabe ve aslan motifleriyle dolu kapısı oldukça ihtişamlıdır. Kalenin eteklerinde kurulu olan ufak bir de köy bulunmaktadır bu köy kaleye çok eski bir köprü ile bağlanmaktadır. Burada tarihi dükkânları gezip yerli halk ile vakit geçirebilirsiniz.
Şeytan Köprüsü
Yaklaşık 17 metre yüksekliğinde Bend-i Mahi Çayı üzerine kurulmuştur. Şeytan Köprüsü dar bir geçit ve etrafını saran kayalıklar üzerine kurulmuştur. Van’ın önemli tarihi yapılarından biri olan bu köprü aynı zamanda köyler arasında bir geçit görevi de görmektedir. Muradiye Şelalesi’nden sonra bulunan yapı bu bölgeye gelindiğinde görülebilecek yerler arasındadır. Köprünün altından oldukça ihtişamlı akan çayı ve buna eşlik eden doğası özellikle doğaseverler tarafından oldukça ilgi görmektedir.
Rivayetlere göre köprüye “Şeytan Köprü” denmesinin sebebi köprünün çok dar olmasından dolayı, bir düğün alayının köprüden düşüp ölmesiymiş.
Muradiye Şelalesi
Van’ın Muradiye ilçesinin Karahan Köyü civarında yer alan şelalenin ismini IV. Murat’tan aldığı bilinmektedir. Yüksekliği 50 metre olan ve hızla akan şelale suyu, doğası ile güzel bir görüntü oluşturmaktadır. Özellikle kışın çok soğuk olan dönemlerde şelale donmaktadır. Bu dönemde de Muradiye Şelalesi’nin görüntüsü görülmeye değerdir. Yazın ise serinlemek için şelale altına inmek isteyebilirsiniz. Sadece şelale değil bölgenin tamamı ile bütünleşen tabiat güzellikleri ile de her mevsim dikkat çeker.
Özellikle yerli halk ve çevre illerdeki ziyaretçiler tarafından dinlenme ve piknik alanı olarak da değerlendirilir. Bunun yanı sıra kamp amaçlı olarak da kullanılmaktadır.
Van Mutfağı
Van’da iklim yapısından dolayı hayvancılığın ön planda olması bölge halkının daha çok et, süt ve süt ürünleri tüketilmesine neden olmaktadır. Tarih öncesinden günümüze kadar birçok medeniyete de ev sahipliği yapmasından dolayı yöresel lezzetleri çeşitlilik göstermektedir. Bundan dolayı Van’ın tarihi zenginliği de mutfak kültürüne ayrı bir boyut katmaktadır.
Van’da ne yenir dendiği zaman aklımıza ilk gelenlerde birisi tabi ki de Van kahvaltısıdır. Hemen hemen her yerde Van serpme kahvaltısı adından söz ettirmektedir. Van dışında diğer şehirlerde de Van kahvaltı salonları bulmanız mümkün. Van kahvaltısının bu kadar duyulmasının başlıca sebebi ise çeşitliliği ve diğer kahvaltılardan farklı olarak yöresel otlu peynirlerine ve cacıklarına yer vermeleridir.
Şehirde Van Gölü’nün bulunmasından dolayı elbette ki balıkçılık da gelişmiştir. Van yöresine ait inci kefali ile yapılan tandır balığı deniz ürünleri sevenler için denenmesi gereken lezzetlerdendir. Bunlar dışında diğer yöresel lezzetler; uşgun ekşilisi, sengeser, kurut aşı, kurut köftesi, ayran aşı, murtuğa.
Van’da Alışveriş
Van’da hediyelik eşya olarak alınabilecekler başında kilim ve gümüş gelmektedir. Gümüşler ile yapılan kolye, kemer, bilezik özel bir işlemecilik ile yapılmaktadır. Aynı şekilde kilimlerin yöre halkı tarafından dokuması yapılmaktadır. Alışveriş için en uygun bölgeler Atatürk Caddesi üzerinde yer almaktadır. Özellikle kilim veya gümüş almak isteyenlerin Avrupa Pazarı’na uğramaları önerilir. Şehirde bir de AVM bulunmaktadır.
